Met het oog op het bestrijden van de fiscale fraude en het moderniseren van het effectenrecht heeft de Belgische wetgever bij wet van 14 december 2005 (B.S. 23.12.2005) besloten de effecten aan toonder af te schaffen.  De wet voorziet in een geleidelijke en gefaseerde afschaffing van de uitgifte en het gebruik van de effecten aan toonder.

I. Toepassingsgebied

De wet is ruwweg van toepassing op alle effecten aan toonder uitgegeven door Belgische vennootschappen, Belgische overheden of andere entiteiten die onder het Belgisch recht ressorteren.  Men denke dus bv. aan aandelen, obligaties en certificaten aan toonder van zowel beursgenoteerde, als niet-beursgenoteerde Belgische vennootschappen, staatsbons en staatsobligaties aan toonder, vastgoedcertificaten aan toonder, enz.

De wet is dus niet van toepassing op effecten aan toonder van buitenlandse vennootschappen of van entiteiten die onder een buitenlands recht ressorteren, ongeacht of deze effecten uitgegeven worden in België of in het buitenland.

 De wet is ook niet van toepassing op handelseffecten aan toonder, zoals bv. cheques, wissels, orderbriefjes, ….

  

II. Vanaf 1 januari 2008: Uitgifte - en afleveringsverbod

Voor de effecten die onder het toepassinggebied van de wet vallen geldt vanaf 1 januari 2008 een uitgifteverbod, hetgeen betekent dat, behoudens bepaalde zeer beperkte afwijkingen, vanaf 1 januari 2008 Belgische vennootschappen geen effecten aan toonder meer mogen uitgeven, doch enkel nog effecten op naam of “gedematerialiseerde” effecten.

Deze laatste categorie van effecten is relatief nieuw. Een gedematerialiseerd effect is een effect dat vertegenwoordigd wordt door een inschrijving op een rekening bij een financiële instelling, waarmee de vennootschap die het effect uitgeeft een overeenkomst heeft. Het effect wordt vertegenwoordigd door een inschrijving op naam van de houder. Het grote voordeel van deze vorm van effecten is dat zij op girale wijze kunnen worden overgedragen, t.t.z. van de ene rekening op de andere rekening kunnen worden overgeschreven.

Vanaf 1 januari 2008 geldt tevens een afleveringsverbod, wat betekent dat toondereffecten, die op 1 januari 2008 op een effectenrekening bij een financiële instelling in bewaring of beheer gegeven zijn of na die datum zullen worden gegeven, niet meer fysiek aan de houder mogen afgeleverd worden.  Deze maatregel zal ervoor zorgen dat bestaande effecten aan toonder gaandeweg uit roulatie genomen worden.

 

III. Na 1 januari 2008: Vrijwillige omzetting

 Vanaf 1 januari 2008 begint een overgangsperiode, gedurende dewelke de houders van effecten aan toonder aan de uitgever de omzetting van hun effecten aan toonder zullen kunnen vragen in effecten op naam of in gedematerialiseerde effecten.

 Voor effecten aan toonder van beursgenoteerde vennootschappen kan die omzetting zelfs ongevraagd plaatsvinden.  Wanneer zij op of na 1 januari 2008 ingeschreven worden op een effectenrekening bij een Belgische financiële instelling, zullen zij automatisch – dus zonder een vraag van de houder en zelfs tegen de wil van de houder in - omgezet moeten worden in gedematerialiseerde effecten.

  

IV. Op 31 december 2013: Automatische omzetting

Effecten aan toonder die niet vrijwillig omgezet zijn of waarvan de houder zich niet gemeld heeft gedurende de overgangsperiode, zullen op 31 december 2013 door de uitgevende vennootschap automatisch omgezet worden in gedematerialiseerde effecten.

Zo lang de houder niet bekend is, zullen deze effecten ingeschreven worden op naam van de uitgever.  De rechten verbonden aan deze effecten, zoals het stemrecht en het recht op dividend, zullen geschorst worden tot op het ogenblik dat de houder zich aanmeldt.

Voor effecten aan toonder die uitgegeven worden na de inwerkingtreding van de wet, t.t.z. na 23 december 2005, wordt de overgangsperiode beperkt tot 31 december 2012; een jaar eerder dan de andere effecten. Deze maatregel is bedoeld als ontmoediging voor personen die het uitgifteverbod te snel af zouden willen zijn en die alsnog, na het uitvaardigen van de wet, snel effecten aan toonder zouden willen uitgeven.

 

V. Vanaf 1 januari 2015: Automatische verkoop

Effecten aan toonder die automatisch omgezet zijn en waarvan de houder niet gekend is, zullen vanaf 1 januari 2015 door de uitgever verkocht moeten worden.

Beursgenoteerde effecten zullen verkocht worden op een gereglementeerde markt.  Een K.B., dat nog dient opgesteld te worden, zal de verkoopsprocedure voor de niet-beursgenoteerde effecten bepalen.

De opbrengst van de verkoop van de effecten - en de effecten die om welke reden ook niet verkocht konden worden - zullen uiterlijk op 30 november 2015 gestort of neergelegd moeten worden bij de Deposito – en Consignatiekas.

 

VI. Vanaf 30 november 2015: Administratieve boetes bij teruggave

Na 30 november 2015 zullen de houders van effecten aan toonder bij voormelde Deposito - en Consignatiekas de verkoopsopbrengst van hun effecten, onder aftrek van kosten, dan wel hun effecten zelf kunnen terugvragen.

Zij zullen echter bij teruggave van hun eigen effecten een administratieve boete verschuldigd zijn van 10 % op de verkoopsopbrengst of de waarde van de effecten per begonnen jaar vanaf 31 december 2015.

Indien u bv. in 2017 aandelen aan toonder terugvindt op de zolder van uw suikertante (fiscaal gezien best al meer dan 10 jaar eerder overleden), dan zult u deze kunnen terugkrijgen tegen betaling van een boete van 20 %.

U kan dus maar beter niet tot 2025 wachten met het inruilen van uw aandelen aan toonder … omdat u in dat geval een boete verschuldigd is gelijk aan 100 % van de verkoopsopbrengst of waarde van uw aandelen.

 erder heeft de wetgever voorzien dat bij het innen van de boete de gegevens van de eigenaar zullen meegedeeld worden aan bepaalde Belgische (fiscale) overheden …

  

VII. Anonimiteit in de toekomst?

Indien u aandelen aan toonder bezit en deze ook na 1 januari 2008 in toondervorm wenst te behouden en gebruiken, doet u er goed aan deze niet in bewaring of beheer te geven bij een Belgische financiële instelling of vennootschap en, in voorkomend geval, deze vóór die datum terug fysiek op te vragen.

U heeft dan tijd tot eind 2013 (eind 2012 voor nieuwe uitgiftes) om deze effecten te gebruiken en, zonder boetes of kosten, om te wisselen.

Verder blijft er vooralsnog de mogelijkheid te werken met buitenlandse vennootschappen, zoals bv. een Luxemburgse holdingvennootschap of een Nederlandse Stichting Administratiekantoor.

De Belgische wet is immers niet van toepassing op aandelen van buitenlandse vennootschappen.  Het verbod op fysieke aflevering in België vanaf 1 januari 2008 geldt echter ook voor aandelen van buitenlandse vennootschappen.

Hoe lang deze buitenlandse constructies nog zullen blijven bestaan, is zeer onduidelijk.  Er is immers zware druk, o.a. vanuit de Europese Commissie, om het gebruik van effecten aan toonder ook in een Europese context aan banden te leggen.

 

VIII. Onmiddellijke gevolgen van de wet i.v.m. successieplanning

Inzake successieplanning laat de nieuwe wet zich onmiddellijk voelen.

Zo is het niet-aangeven van toondereffecten in een aangifte van nalatenschap vanaf heden geen optie meer.

Tegen eind 2013 zullen immers alle toondereffecten dienen omgezet te worden in effecten waarvan de identiteit van de bezitter zal kunnen worden achterhaald.

De verjaringstermijn voor navorderingen inzake successierechten bedraagt 10 jaar.

Voor alle nalatenschappen opengevallen na eind 2003 zal de belastingsadministratie dus binnen de verjaringstermijn kennis krijgen van de identiteit van bezitters van niet-aangegeven toondereffecten.

De nieuwe wet is dan ook een stimulans om tijdig een degelijke successieplanning op te starten.

 

 

 

---

Copyright © 2006 Mattijs Voet & Co Overname zonder schriftelijke toestemming is verboden.
Disclaimer Deze gratis nieuwsbrief is bedoeld als bron van informatie. De nieuwsbrief beoogt op geen enkele wijze de volledigheid en kan niet worden gelezen of gebruikt als advies. Hoewel de auteurs de grootste zorg besteden aan hun teksten, kan op geen enkele wijze enige aansprakelijkheid voortvloeien uit de inhoud van de nieuwsbrief.