De idee achter deze richtlijn is het creëren van een gemeenschappelijk minimumniveau van consumentenbescherming binnen de Europese Unie, zodat ongeacht waar u, als consument, iets koopt in de Europese Unie u dezelfde bescherming geniet.

Deze nieuwsbrief heeft tot doel de belangrijkste beginselen van deze wet in hoofdlijnen uiteen te zetten.

Deze nieuwsbrief richt zich tot u, beste lezer, in uw hoedanigheid van professionele verkoper, daar de impact van deze wet op uw activiteiten uw aandacht verdient (denken we bijvoorbeeld aan uw algemene verkoopsvoorwaarden, correcte inschatting van uw aansprakelijkheidsrisico).

Deze nieuwsbrief richt zich tevens tot u, beste lezer, in uw hoedanigheid van consument, daar deze wet een aantal belangrijke verwezenlijkingen bevat vanuit het oogpunt van consumentenbescherming.

Wat is een consumentenkoop?

De consumentenkoop is:

• de koop/verkoop van een lichamelijk roerend goed (dus géén diensten, zoals het afsluiten van een verzekering)
• voor particulier gebruik,
• dat door een beroepsmatige verkoper wordt aangeboden.

Daar waar voorheen de criteria “niet conforme levering” en “vrijwaring voor verborgen gebreken” werden gehanteerd, wordt nu voor de garantietermijn van twee jaar na aankoop één criterium gehanteerd, nl. “de conformiteit”.

De verkoper moet een deugdelijke zaak leveren, die overeenstemt met de verkochte zaak en die vrij is van zowel intrinsieke als functionele gebreken.

Om in overeenstemming te zijn met de overeenkomst moet de geleverde zaak beantwoorden enerzijds aan de contractuele afspraken  tussen partijen en anderzijds aan de wettelijke criteria, hierna kort geschetst, wordt van de verkochte zaak vereist:

• overeenstemming met de door de verkoper gegeven beschrijving of met een door hem getoond monster of model.

Opgelet dus voor de professionele verkoper met betrekking tot de inhoud van gevoerde reclame in folders, websites edm.

• overeenstemming met het door de consument gewenst bijzonder gebruik, dat bij het sluiten van de koopovereenkomst aan de verkoper is meegedeeld en door hem is aanvaard

• geschiktheid voor het gebruik waartoe goederen van dezelfde soort gewoonlijk dienen

• de kwaliteit en de prestaties bieden die voor goederen van dezelfde soort normaal zijn en die de consument redelijkerwijs mag verwachten

Indien de installatie van een goed deel uitmaakt van de koopovereenkomst en door de verkoper of onder zijn verantwoordelijkheid wordt uitgevoerd, dient deze installatie goed te gebeuren. De verkoper is aansprakelijk voor een gebrek in overeenstemming dat het gevolg is van een verkeerde installatie.

Zo ook kan de verkoper aangesproken worden wanneer een goed, bedoeld om door de consument te worden geïnstalleerd, door hem wordt geïnstalleerd en de verkeerde installatie het gevolg is van een fout in de montagehandleidingen.

Hier worden voornamelijk de handleidingen bedoeld bij doe-het-zelf-pakketten (rechtspractici noemen het daarom de “IKEA-clausule”). De verkoper kan aangesproken worden ook al heeft hij vaak geen hand in het opstellen van deze handleidingen.

De verkoper dient garantie te verlenen  gedurende twee jaar vanaf de levering, d.w.z. voor het gebrek aan overeenstemming dat zich voordoet binnen deze termijn van twee jaar vanaf de levering.

Voor tweedehandsgoederen kunnen de verkoper en de consument overeenkomen dat het gebrek aan overeenstemming zich moet voordoen binnen een kortere termijn dan twee jaar vanaf de levering, maar zonder dat die termijn korter mag zijn dan één jaar.

Opgelet: de verkorte facturatietermijn moet uitdrukkelijk in het contract voorzien zijn, anders geldt ook hier de twee jaarlijkse termijn.

Product vertoont gebreken in de eerste zes maanden na aankoop

Wanneer een gebrek aan overeenstemming zich manifesteert binnen een termijn van zes maanden vanaf de levering van het goed, voorziet de wet in een weerlegbaar vermoeden dat dit gebrek bestond op het tijdstip van de levering.

Dit vermoeden legt de bewijslast bij de verkoper om desgevallend aan te tonen dat het gebrek niet bestond op het ogenblik van de levering.

Deze omkering van bewijslast in het voordeel van de consument is één van de belangrijkste consumentenbeschermende maatregelen.

De bewijslast in hoofde van de consument is in dit geval groter.

De consument dient nu wel te bewijzen dat het gebrek aan overeenstemming bestond of in de kiem aanwezig was op het ogenblik van de levering.

Hij zal bijvoorbeeld moeten aantonen dat de schade niet ontstaan is na de levering, bijv. door eigen fout of slijtage

De Belgische wetgever heeft geen termijn opgelegd waarbinnen de consument de verkoper op de hoogte moet brengen van het gebrek aan overeenstemming.

Aan de partijen wordt wel de mogelijkheid geboden een dergelijke termijn overeen te komen, maar zonder dat die termijn korter mag zijn dan twee maanden vanaf de dag waarop de consument het gebrek heeft vastgesteld.

Als verkoper is het dan ook aangewezen van die mogelijkheid gebruik te maken door een beding in die zin op te nemen in de algemene voorwaarden.

Opgelet! U dient er wel rekening mee te houden dat krachtens gemene regels van het Burgerlijk Wetboek, dewelke buiten het bestek van deze nieuwsbrief vallen, de verkoper na het verstrijken van de tweejarige termijn in bepaalde omstandigheden alsnog aansprakelijk kan gesteld worden en de koper dient te vrijwaren voor een verborgen gebrek van de zaak.

De rechtsvordering van de consument tot toepassing van één van de hierna genoemde sancties verjaart na verloop van één jaar vanaf de dag waarop de consument het gebrek aan overeenstemming met de overeenkomst heeft vastgesteld, maar zonder dat die termijn mag verstrijken voor het einde van de garantietermijn van twee jaar.

In geval de garantie van toepassing is, heeft de koper in principe het vrije keuzerecht tussen een kosteloze herstelling of een kosteloze vervanging van het goed.

De wet geeft duidelijk aan dat voorrang moet gegeven worden aan de kosteloze herstelling en kosteloze vervanging, behoudens wanneer dat onmogelijk is ( het is bijvoorbeeld onmogelijk tweedehandsgoederen en snel verouderende modellen van consumptiegoederen te vervangen), of wanneer de daaraan verbonden kosten buiten verhouding zouden zijn.

Indien de consument geen aanspraak kan maken op herstelling of vervanging of indien de verkoper niet binnen een redelijke termijn of zonder ernstige overlast voor de consument de herstelling of vervanging heeft verricht, kan de consument een passende vermindering van de prijs of de ontbinding van de overeenkomst vorderen.

Naast elk van deze sancties kan de consument-koper nog schadevergoeding vorderen.

Het gevolg van deze regelgeving is dat commerciële garanties dus pas ten aanzien van de consument zullen effect hebben indien ze deze wettelijke garantie uitbreiden of aanvullen.

Contractuele bedingen of afspraken, overeengekomen vooraleer het gebrek aan overeenstemming door de consument aan de verkoper is ter kennis gebracht en waardoor, rechtstreeks of onrechtstreeks, de rechten die de consument uit deze wet put, worden beperkt of uitgesloten, zijn nietig.

Zoals reeds aangehaald in de inleiding, heeft onze nieuwsbrief tot doel in hoofdlijnen enkele belangrijke topics van deze wet onder uw aandacht te brengen.

De inhoud streeft geen volledigheid noch doorgedreven precisering na, hij heeft een knipperlichtfunctie, opdat u als rechtsonderhorige de relevantie van deze ontwikkelingen en hun verdere evolutie in de rechtspraak en rechtsleer, voor uw rechtsleven en dat van uw vennootschap zal kunnen zien.

* Wet van 1 september 2004 "betreffende de bescherming van de consumenten bij verkoop van consumptiegoederen", Belgisch Staatsblad 21 september 2004

Copyright © 2005 Mattijs Voet & Co Overname zonder schriftelijke toestemming is verboden.
Disclaimer Deze gratis nieuwsbrief is bedoeld als bron van informatie. De nieuwsbrief beoogt op geen enkele wijze de volledigheid en kan niet worden gelezen of gebruikt als advies. Hoewel de auteurs de grootste zorg besteden aan hun teksten, kan op geen enkele wijze enige aansprakelijkheid voortvloeien uit de inhoud van de nieuwsbrief.