1. Algemene principes

Niemand kan verplicht worden in onverdeeldheid te blijven. Er is slechts sprake van onverdeeldheid bij gelijke rechten op een zelfde goed. Er is dan ook geen onverdeeldheid tussen de blote eigenaars en de vruchtgebruikers. Een vereffening en verdeling kan hetzij in onderling akkoord hetzij, indien de partijen niet akkoord geraken, via de rechtbank bekomen worden. De tussenkomst van een notaris is steeds vereist indien er zich een onroerend goed in de onverdeeldheid bevindt.

2. Wanneer is er sprake van onverdeeldheid?

In tal van situaties zijn er meerdere personen gelijktijdig eigenaar van een zelfde goed, anders gezegd hebben meerdere personen dezelfde rechten op een welbepaald goed. Het best gekende voorbeeld treffen we aan in de huwelijks- of gezinssituatie. Het gehuwde koppel (nu ook, zij het in beperktere mate, het ongehuwde koppel dat samen een gezin vormt en een samenlevingscontract heeft afgesloten) zal tijdens het huwelijk (het samenwonen) tal van goederen samen aankopen. Deze goederen behoren aan beiden toe, hetgeen betekent dat beiden er samen eigenaar van zijn. Wanneer er een einde komt aan deze samenleving (scheiding of overlijden) ontstaat een onverdeeldheid waarin zich alle gemeenschappelijke goederen bevinden. Op verzoek van één der gerechtigden dient te worden overgegaan tot vereffening en verdeling van de gemeenschappelijke goederen. Iedereen heeft immers het recht om zijn/haar deel te ontvangen van de gemeenschappelijke goederen. Volledigheidshalve dient benadrukt te worden dat schulden ook goederen zijn. Achtereenvolgens worden op beknopte wijze de vereffening - verdeling na echtscheiding en na overlijden besproken.

3. Vereffening - verdeling na echtscheiding

Het vermogen van een gezin is samengesteld uit drie afzonderlijke bestanddelen, namelijk het eigen vermogen van de man, het eigen vermogen van de vrouw en het vermogen dat gemeenschappelijk aan beiden toebehoort. Alleen het gezamenlijk vermogen dient tussen de vroegere echtgenoten verdeeld te worden. Iedere echtgenoot behoudt immers zijn eigen vermogen. De omvang en samenstelling van dit te verdelen gemeenschappelijk vermogen is afhankelijk van het feit of er al dan niet een huwelijkscontract voor het huwelijk (samenleving) werd afgesloten. Alvorens echter te kunnen verdelen dient er eerst vereffend te worden. Dit betekent dat eventuele schulden tussen de drie vermogens eerst moeten voldaan / verrekend worden. Zodra dit gebeurd is weet men nauwkeurig welke goederen eigen zijn en welke gemeenschappelijk zijn. In het netto gemeenschappelijk vermogen is iedere echtgenoot gerechtigd op de helft. Dit recht staat volledig los van een eventuele schuldvraag met betrekking tot de echtscheiding. De schuldige echtgenoot heeft evenveel recht op het gemeenschappelijk vermogen als de onschuldige. 4. Vereffening - verdeling na overlijden(erfrechtelijke vereffening - verdeling)

4.1. Samenstelling van de nalatenschap van de overledene Alvorens een nalatenschap kan verdeeld worden onder de erfgenamen moet er bepaald worden wat er zich in de nalatenschap bevindt. Principieel behoren tot de nalatenschap het eigen vermogen van de overledene en diens helft van het gemeenschappelijk vermogen (met een verruiming voor wat het aandeel van de langstlevende echtgenoot betreft). De schulden van de overledene behoren dus ook tot de nalatenschap. Zodra de omvang van de nalatenschap bepaald is kan er worden overgegaan tot het vereffenen (schulden wegwerken) en nadien tot het verdelen van de nalatenschap. Wat het verdelen betreft dient er een onderscheid gemaakt al naar gelang er al dan niet een testament werd opgemaakt door de overledene.

4.2. De overledene heeft geen testament gemaakt: de wet bepaalt wie erfgenaam is Erfgenamen zijn in de eerste plaats de kinderen en de langstlevende echtgenoot. leder kind erft evenveel. De kinderen erven in blote eigendom. De langstlevende echtgenoot erft in vruchtgebruik. Indien er geen kinderen zijn erft de langstlevende echtgenoot, de broers en zusters en de ouders van de overledene.

4.3. Er werd een testament gemaakt Bij testament kan iedereen vrij beschikken over een bepaald gedeelte van zijn vermogen, Men kan dus zelf in beperkte mate zijn erfgenamen aanduiden. De omvang van het deel waarover men vrij kan beschikken, het beschikbaar deel genoemd, is afhankelijk van het aantal kinderen dat men nalaat, of men al dan niet gehuwd is en van de specificaties opgenomen in een eventueel huwelijkscontract.

Copyright© 2006 Mattijs Voet & Co. Overname zonder schriftelijke toestemming is verboden.
Disclaimer : Deze tekst is bedoeld als bron van informatie, beoogt op geen enkele wijze de volledigheid en kan niet worden gelezen of gebruikt als advies. Hoewel de auteurs de grootste zorg besteden aan hun teksten, kan op geen enkele wijze enige aansprakelijkheid voortvloeien uit de inhoud van de tekst.